5 درسی که همواره در ایراد سخنرانی باید به یاد داشته باشیم
در هزارتوی سخنرانی موانع و مشکلات زیادی پیش روی سخنران قرار دارد. از مشکلات خارجی نظیر عدم هماهنگی سالن سخنرانی، آب و هوا، شلوغی اطراف و عواملی که حواس مخاطب و سخنران را پرت میکنند تا فاکتورهایی مثل عدم آمادگی، استرس، کمبود خواب، عدم تسلط بر زبان بدن و حرکات دستها در سخنرانی، مطالب و موارد دیگر.
مشکلات به همین جا ختم نمیشوند. خیلی از برنامهریزیهایی که سخنران برای پیاده کردن روی صحنه دارد با قرار گرفتن مقابل مخاطبان فراموش میشود و به زبان سادهتر هر چه رشته بود پنبه میشود! انگار صحنه سخنرانی جادویی دارد که در عین جذابیت و لذتی که میتواند برای سخنران حین ایراد سخنرانی و مخاطب رقم بزند مشکلساز و پردردسر است.
مشکلات تمامی ندارد و وقوع آنها اجتنابناپذیر است؛ اما سخنران قادر است تمام تنشهای محیطی را تحت کنترل خود درآورد و مخاطب را به چنگ خود درآورد. درس امروز دانشگاه زندگی شامل نکاتی میباشد که در ایراد سخنرانی همواره باید به یاد داشته باشیم.
نکاتی که همواره در ایراد سخنرانی باید به یاد داشته باشیم
هر بخش از سخنرانی شبیه به یک موقعیت مشابه در زندگی است. شاید بهترین مثال برای تشبیه سخنرانی، شهربازی باشد. در شهربازی در عین حال که هر قسمت برای تشکیل یک مجموعه ضروری به نظر میرسد، به صورت مستقل کار میکند و دیدن این هماهنگی لذت بخش است. ایراد سخنرانی هم شبیه به قانونمندی شهربازی میباشد و مخاطب همان کودک یا بزرگسالی است که هر لحظه از یک بازی متفاوت در شهربازی هیجانزده شده است.
ضامن کیفیت سخنرانی خود باشید
احتمالا اولین اولویت مخاطبی که برای حضور در یک سخنرانی از نظر زمانی و مالی سرمایهگذاری کرده است، کیفیت است. خیلی از اوقات سخنرانی به درازا کشیده میشود اما شاید بعد از چند ساعت، 5 دقیقه حرف مفید برای مخاطب وجود نداشته باشد.
وظیفه سخنران است که با زمانبندی صحبح در سخنرانی از اتلاف وقت مخاطب و منتظر گذاشتن او جلوگیری کند. ابزارهای سخنران، نطق او، نقطه نظرات او و سایر ابزارهایی هستند که در طول سخنرانی استفاده میکند. سخنران ملزم است در آمادگی کامل در سالن سخنرانی حاضر شود و بابت عدم آمادگی خود و نیاز به تمرین بیشتر مخاطب را معطل نکند. سخنران باید از آمادگی تجهیزات مورد نیاز سخنرانی مطمئن باشد و نظیر برگزاری یک کنسرت با شکوه، به تست صدا از روز قبل بپردازد. این موارد و بسیاری از موارد دیگر در ایراد سخنرانی حائز اهمیت هستند.
درگیر جزئیات و ریزهکاریها نشوید
وقتی که بحث جزئیات سخنرانی مطرح میشود همه چیز باید بر عکس شهربازیها باشد. یک شهربازی بزرگ و مجهز را تصور کنید. اگر قرار باشد همه استانداردها در این شهربازی رعایت شود لازم است:
- هیچ زبالهای در محیط و برای حفظ سلامتی کودکان وجود نداشته باشد.
- به رنگ آمیزی سقف و دیوارها توجه شود تا محیط شاداب و شاد حفظ شود.
- به سیمکشیها و تجهیزات شهربازی توجه شود تا حین بازی بچهها خطری آنها را تهدید نکند.
در دنیای سخنرانی همه چیز از نظر پرداختن به جزئیات دقیقا برعکس شهربازی است؛ چون آن قدر نکات مهم و اساسی در ایراد سخنرانی وجود دارد که در عمل سخنران از پرداختن به جزئیات بازمیماند. شما به عنوان یک سخنران تنها کافی است به نکات مهم و ضروری زیر توجه کنید:
- آمادگی کافی برای برگ به برگ، اسلاید به اسلاید و حتی خط به خط سخنرانی داشته باشید.
- به تنظیم صدا در سخنرانی توجه داشته باشید چون شرط موثر واقع شدن، شنیده شدن است.
- به موقع در صحنه سخنرانی حاضر شوید و تمام امکاناتی که حداقل یک روز قبل بررسی کرده بودید را مجددا ارزیابی نمایید؛ مثل روشنایی و تهویه سالن سخنرانی.
- اسلایدها را بازبینی کرده و اشکالات نگارشی و املایی آنها را برطرف کنید.
- ابزار لازم نظیر نشانگر یا هر وسیله مشابه را بیان تفسیر اسلایدها، چارتها و نمودارها به همراه داشته باشید.
برای ایدههای جدید، قدیمیها را بازسازی کنید
حتی پرداختن ایدهها هم مشابه با ساز و کار شهربازیها است. اگر ساز و کار و طراحی شهربازیها را به یاد آورید حتما متوجه میشوید که بسیاری از بخشهای آن الهام گرفته از داستانها و شخصیتهای قدیمی کارتونی یا باستانی است. این شخصیتها معمولا یادآور خاطرات خوبی برای بچهها و بزرگسالان هستند و دیدن عناصری که فرد قبلا با آنها ارتباط داشته است دلچسبتر از اشیایی است که کاملا تازه و غریب هستند. جالبتر این که در شهربازیها تنها به نمایش شخصیتها بسنده نمیکنند؛ بلکه همین شخصیتها را در موقعیتهای مختلفی به صورت خلاقانه قرار میدهند و آن را با نیاز امروز تطبیق میدهند.
در دنیای سخنرانی هم همه چیز مشابه به همین روند در شهربازی است. یکی از سوالات پرتکرار سخنران این است که درباره چه چیزی حرف بزنند؛ چون فکر میکنند معمولا سوژه کم میآورند. این در حالی است که بیرون از تفکر و تخیل ما هزاران ایده متنوع و قدیمی وجود دارد که با کمی دستکاری تبدیل به ایدههای تازه و کارآمدی میشوند. فقط کافی است با کمی خلاقیت، شخصیتپردازیها را تغییر دهید و از دریچه آن موضوع به موضوع دیگری سرک بکشید.
به مخاطبان خود بیش از پیش اهمیت دهید
شهربازیها در حال ایدهآل باید دارای امکانات رفاهی متعددی باشند؛ چون فعالیت بزرگسال و کودک در این محیط پر جنب و جوش شیره انرژی را از جان آدمی میکشد و باعث میشود خیلی زود خسته شوند. اگر شهربازی قرار باشد منطبق بر استانداردهای جهانی ساخته شود باید:
- دارای بخشهای مسقف برای ایستادن یا نشستن افراد زیر سایه باشد
- فضاهای جداگانه برای خرید راحتتر بلیت یا انتظار در صف بازی باشد
به هزاران دلیل نشستن و گوش دادن مطلق به مدت یک ساعت یا بیشتر محیط دلچسبی برای حداقل 80 درصد مخاطبان در سخنرانی نیست. گاهی صندلی آن قدر ناراحت است که باعث میشود مخاطب از جای خود بلند شود، هوا بیش از حد سرد یا گرم است یا این که کیفیت نور و صدا در ایراد سخنرانی مناسب نیست. همه این عوامل درست مثل شهربازی از انرژی مخاطب میکاهند و باعث خستگی زودرس او میشوند.
از این رو لازم است هر سخنران با پرداختن با موارد زیر و موارد مشابه بیش از پیش به مخاطبان خود توجه کند:
- سالن سخنرانی کاملا متناسب با جمعیت باشد. سالن کوچک یا بزرگ مشکلاتی مثل حواسپرتی مخاطبان، عدم برقراری ارتباط موثر هنگام ایراد سخنرانی و عدم تسلط کافی بر جمعیت را به دنبال دارد
- فاکتورهایی که باعث حواسپرتی و آزار مخاطب هستند کنترل شوند؛ مثل سر و صدا بیرون از سالن یا صدای تهویه
- برای این که نسبت به مخاطبان خود سخنران مسئولیتپذیر باشید اسلایدها را با فونت خوانا، سایز مناسب و به زبان ساده تهیه کنید
همه مخاطبان به شنیدن داستان علاقه دارند
در شهربازی معمولا غرفههایی که با پرداختن داستان به سرگرمی مردم میپردازند موفقتر هستند. مثل تونل وحشت که حتما پشت وقایع آن اتفاقاتی وجود دارد یا اجراهای زنده. در سخنرانی هم مخاطبان را میتوان با قدرت باورنکردنی داستانسرایی مجذوب کرد. داستانها سه عنصر واقعگرایی، باورپذیری و احساسات را به مضمون سخنرانی اضافه میکنند.
برای مقالات آموزشی اینجا را کلیک کنید